Μάθημα...''Ελάτε να χρωματίσουμε''

  Για το χρώμα έχω να σας πω πάρα πολλά.Υπάρχουν όμως πολλοί τρόποι για να μάθετε ποια είναι τα βασικά χρώματα,πως βγαίνουν τα υπόλοιπα,ποια είναι τα ψυχρά,τα θερμά κι όλα τα σχετικά γύρω από αυτό το θέμα.Θα μπορούσα να σας πω για την ιστορία του κάθε χρώματος ή για το πως επιδρά στην ψυχολογία αλλά γι'αυτό το κομμάτι έχω την επιθεωρητή -εγκυκλοπαίδεια-Σωσώ.

  Διάλεξα λοιπόν να σας πω κάποια άλλα πράγματα που ίσως δεν τα βρίσκουμε τόσο εύκολα ή δεν είναι τόσο κατανοητά στα βιβλία.Αφορμές παίρνω πάντα από αυτούς που με ρωτάνε κατά καιρούς διάφορα σχετικά με το τεχνικό κομμάτι της ζωγραφικής. Το θέμα μας λοιπόν είναι πως βγαίνουν οι τόνοι και πως οι αποχρώσεις σ'ένα χρώμα.Δεν αντιγράφω από βιβλία,θα σας τα πω με δυο απλά λόγια όπως θα τα έλεγα σε κάποιον που θα με ρωτούσε στο... λεωφορείο ας πούμε,ή στο τραμ(εδώ θα είχα πολύ περισσότερο χρόνο διότι το τραμ ως γνωστόν χελωνίζει!).
 Οι τόνοι σ'ένα χρώμα,δηλαδή το πόσο φωτεινό ή σκοτεινό είναι,προκύπτουν προσθέτοντας το λευκό ή το μαύρο αντίστοιχα. Οι αποχρώσεις προσθέτοντας από τα ίδια τα χρώματα που το συνθέτουν.Πχ όταν έχουμε ένα πράσινο (το οποίο είναι ανάμειξη κίτρινου και μπλε)προσθέτοντας περισσότερο κίτρινο ή μπλε δημιουργούμε διαφορετικές αποχρώσεις. Όταν στα χρώματα προσθέτουμε λευκό παίρνουμε τόνους πιο θαμπούς τα λεγόμενα παστέλ χρώματα,όταν προσθέτουμε μαύρο έχουμε σκούρα μεν αλλά μουντά χρώματα.Όταν όμως προσθέτουμε σε ένα χρώμα κάποιο από τα συστατικά του (μπορεί να είναι περισσότερα από δύο)είτε θέλοντας να το ανοίξουμε(οπότε προσθέτουμε το πιο ανοιχτό)είτε να το σκουρύνουμε (προσθέτοντας το πιο σκούρο όπως είναι προφανές), οι αποχρώσεις που παίρνουμε είναι έντονες και φωτεινές. Είναι απλό: Θέλουμε ένα ανοιχτό πράσινο αλλά όχι έντονο,βάζουμε λευκό,θέλουμε ένα σκούρο μουντό πράσινο,βάζουμε μαύρο,θέλουμε ένα ζωηρό λαχανί βάζουμε κίτρινο,θέλουμε ένα σκούρο αλλά φωτεινό πράσινο,βάζουμε μπλε.Το ίδιο με το πορτοκαλί(προκύπτει από κίτρινο και κόκκινο),με το μωβ(από κόκκινο και μπλε),με το καφέ(πράσινο ή μπλε/κίτρινο και κόκκινο) και με όλα τα χρώματα.
  Δεν υπάρχει σωστό και λάθος.Εξαρτάται από το τι θέλουμε εμείς.Με αυτούς τους τόνους και τις αποχρώσεις θα κάνουμε και τις σκιές και τις διαβαθμίσεις σ'αυτό που ζωγραφίζουμε.Είτε είναι τοπίο,είτε προσωπογραφία,είτε νεκρή φύση ακόμη και αφηρημένο.
  Ένας μεγάλος κι αγαπημένος ζωγράφος χρησιμοποιούσε πάντα το μαύρο για να κάνει πιο μουντά τα χρώματά του.Αυτός είναι ο Renoir.Όταν προσπάθησα να φτιάξω ένα αντίγραφο του πίνακά του ''The luncheon of the boating party'', δείτε εδώ τη σχετική ανάρτηση, και παλεύοντας ατελείωτα να βγάλω τα χρώματα (ήταν το δεύτερο μου έργο με λάδι,κάτι λιγότερο από 20 χρόνια πίσω!!!),διαπίστωσα πως ακόμη και το λευκό του είχε μια σταγόνα μαύρο. Το λέω και στην ανάρτηση εκείνη ,ήταν μεγάλο μάθημα για μένα να φτιάχνω αντίγραφα μεγάλων καλλιτεχνών.

Αυτός είναι ο δικός μου πίνακας...(μη παρεξηγηθούμε κιόλας με τον... συνάδελφο!)

Δείτε κι έναν άλλον εντελώς διαφορετικό όπου εδώ τα περισσότερα χρώματα αναμίχθηκαν με λευκό:

Όταν θέλουμε έντονα χρώματα αποφεύγουμε το λευκό και δημιουργούμε τις αποχρώσεις με τα ίδια τα χρώματα όπως είπαμε:

 Μπορείτε λοιπόν όσοι έχετε κάποια χρώματα σε σωληνάρια (τέμπερες,λάδια,ακρυλικά) να πειραματιστείτε και να μας δείξετε τ΄αποτελέσματα ή όχι.Δική σας επιλογή. Εγώ θα σας πω πως μια καλή άσκηση είναι να ξεκινήσετε με μια νεκρή φύση.Ζωγραφίστε ένα βάζο,ένα φρούτο,ένα λουλούδι ακόμη καλύτερα και προσπαθείστε να δώσετε τις σκιές πρώτα με τον έναν τρόπο και μετά με τον άλλον για να δείτε τη διαφορά. Σας δίνω κάποια σχέδια για να πάρετε ιδέες,σχεδιάστε τα και προσπαθείστε να τα χρωματίσετε με διαφορετικό τρόπο κάθε φορά.

 Ακόμη θεωρώ χρήσιμο για κάποιον που ξεκινάει να ξέρει ποια χρώματα πρέπει να αγοράσει.Πηγαίνοντας σε ένα κατάστημα με είδη ζωγραφικής και κοιτώντας το σταντ με τα σωληνάρια μπερδεύεσαι και δεν ξέρεις τι να διαλέξεις.Επειδή όλα αυτά τα είδη δεν είναι καθόλου φθηνά και είναι κρίμα να παίρνουμε περισσότερα ή διαφορετικά απ'όσα χρειαζόμαστε,θα σας δώσω μια λίστα με μερικά χρώματα που είναι αρκετά για να ξεκινήσετε.Δεν είναι ούτε απόλυτα αυτά που θα σας πω,ούτε κανόνας,είναι απλά αυτά που πιστεύω πως χρειάζεστε.Δεν έχει σημασία εάν θα χρησιμοποιήσετε ακρυλικά ή λάδια ή ό,τι άλλο,οι ονομασίες των χρωμάτων είναι ως επί το πλείστον κοινές.Σας δίνω και μια  περιγραφή να ξέρετε για τι περίπου ψάχνετε,εάν δεν βρίσκετε αυτά τα ονόματα:

Titanium white λευκό, προτιμήστε αυτό(σε περισσότερα ml από τα υπόλοιπα)

Cadmium yellow  ένα σκούρο κίτρινο

lemon yellow  ένα φωτεινό κίτρινο

Vermilion ή Light red  ένα ανοιχτό κόκκινο 

Carmine ένα σκούρο κόκκινο(πχ μπορτνό)
Αlizarin crimson βυσσινί

Cobalt blue ή Ultramarine ένα φωτεινό μπλε

Prussian blue ή Phthalo blue  ένα σκούρο μπλε

Emerald green  φωτεινό πράσινο 

Phthalo green  σκοτεινό πράσινο

Yellow ochre δηλαδή μια ανοιχτή ώχρα

Vandyke brown ένα όχι πολύ σκούρο καφέ

Burnt sienna δηλαδή κοκκινοκαφέ

Burnt umber σκούρο, σχεδόν μαύρο καφέ

Ivory black  μαύρο
    Κι αν αυτά σας φαίνονται πολλά,πάρτε ένα κόκκινο,ένα μπλε,ένα κίτρινο,ένα άσπρο κι ένα μαύρο.Μια χαρά θα κάνετε τη δουλειά σας και πάλι.
   Τώρα για την επιφάνεια που ζωγραφίζουμε υπάρχουν οι εξής επιλογές(υπάρχουν κι άλλες αλλά γι'αργότερα): Είτε χρησιμοποιούμε καμβά, είτε τα ειδικά χαρτιά για κάθε είδος χρωμάτων (άλλο χαρτί για τα λάδια,άλλο για τα ακρυλικά).Τα πινέλα κι αυτά διαφορετικά.Πιο σκληρά για το λάδι,λιγότερο για τα ακρυλικά.

  Όταν χρωματίζουμε ο βασικός κανόνας είναι πως ξεκινάμε από τα χρώματα που είναι πίσω κι ερχόμαστε προς τα εμπρός.Δηλαδή εάν έχουμε ένα πράσινο σκούρο φύλλο που έχει κάποια φωτεινά σημεία και κάποιες λάμψεις επιπλέον,βάφουμε πρώτα το σκούρο,από επάνω περνάμε το πιο φωτεινό(είπαμε πως το φτιάχνουμε) στα σημεία που θέλουμε και τέλος φτιάχνουμε με ακόμη ένα πιο φωτεινό χρώμα τις λάμψεις (όλα αυτά μπορούμε να τα κάνουμε απλά προσθέτοντας λευκό εάν θέλουμε ένα πιο παλ αποτέλεσμα,μπορούμε και να συνδυάσουμε σαφώς τους τρόπους). Η σειρά των χρωμάτων δεν είναι πάντα από τα πιο σκούρα στα πιο ανοιχτά,μπορούμε να βάλουμε κι ένα σκούρο επάνω από ένα ανοιχτόχρωμο,απλά πρώτα το πίσω και μετά το μπροστά.Και το πιο σημαντικό,για να μη γίνει ''λάσπη'' το χρώμα μας (ειδικά στα λάδια)όταν περνάμε χρώμα επάνω από άλλο, το δεύτερο να είναι περισσότερο αραιωμένο για να  μη γίνει ένα με το από κάτω και τελικά έχουμε μια μουντζούρα.
  Οι κανόνες όμως είπαμε υπάρχουν για να μας δείχνουν την κατεύθυνση,τον δρόμο θα τον βρούμε μόνοι μας κι αν μας βολεύει κάτι άλλο ας το κάνουμε.
  Τώρα προφανώς κάποιοι θα έχετε πολλές απορίες.Επίσης ξέρω πως για πολλούς αυτά είναι γνωστά και δεν τους αφορούν.Δεν είναι εφικτό να μπορώ να απευθυνθώ σε όλους ταυτόχρονα.Ο καθένας κοιτάζει και κρατά ό,τι του χρησιμεύει. Εάν χρειαστεί να εξηγήσω κάτι περισσότερο,ευχαρίστως θα το κάνω. Ως το επόμενο ''μάθημα''...χαρούμενη ζωγραφική που λέει και ο Bob, λέτε να πάρω και κανένα σκιουράκι;Για το μαλλί μη το σκέφτεστε καθόλου...